Z podwórek na stadion, a właściwie z ulicy na Igrzyska Olimpijskie.
Historia przekształcenia zaczyna się na boiskach ulicznych, podwórkach, parkach, salach gimnastycznych, a nawet więzieniach, gdzie Streetball rozwijał się jako mniej skupiona na przestrzeganiu zasad wersja koszykówki. Przez lata streetball zyskiwał popularność na całym świecie, szczególnie w miejscach, gdzie dostęp do pełnowymiarowych boisk był ograniczony. Za mekkę streetballu uznaje się Harlem dzielnicę w Nowy Yorku. Gdzie znajduje się wiele kultowych boisk. Mowa tutaj o Dyckman Park, The Cage, a przede wszystkim uznawany za kolebkę streetballa Rucker Park.
New York City, NY Basketball Court: Rucker Park
Koszykówkę opanowali afroamerykanie, dla których często była to jedyna deska ratunku, patrząc na uwarunkowania ekonomiczne społeczności tych czasów(druga połowa XX wieku). Równocześnie z uliczną koszykówką narodziła się szeroko pojmowana kultura ulicy: graffiti, hip hop, breakdance.
Wielu graczy NBA wywodzi się z ulicznych boisk, na których grali swoje pierwsze mecze, gdzie wraz z umiejętnościami wzrastała również pasja do koszykówki.
Sport zaczął być standaryzowany w całych Stanach Zjednoczonych, zwłaszcza dzięki seriom turniejów, takich jak Gus Macker i Hoop It Up. Od tego momentu liczba turniejów oraz zawodów koszykówki 3×3 ciągle rośnie na całym świecie. Stowarzyszenie Alley-oop również organizuje regularne turnieje koszykówki 3×3.
Nasze imprezy sportowe można nazwać hybrydą koszykówki 3×3 i streetballa z przewagą tej pierwszej dyscypliny:). Posiadamy sędziów, piłkę do koszykówki 3×3, ale zasady są mniej formalne, różni się czas gry, a także zasady dotyczące fauli. Wszyskie info na ten temat znajdziecie w zakładce https://alleyoop.pl/turniejstreetball.
fot. Turniej o Puchar Burmistrza Piask 2024
Celem organizowanych przez stowarzyszenie turniejów jest popularyzacja koszykówki oraz promowanie sportu wśród młodzieży oraz dorosłych. Nasze turnieje przyciągają zarówno amatorów, jak i profesjonalistów. Cieszy nas fakt, że możemy dołożyć cegiełkę dla społeczności koszykarskiej w regionie.
Streetball, a 3×3
Streetball jest zazwyczaj mniej formalny, z większą liczbą trików i crossoverów, a zasady są bardziej elastyczne i narzucane przez graczy. Do zorganizowania meczu wystarczy zaledwie jeden kosz, a drużyny są 3 lub 2-osobowe. Czas na wyprowadzenie akcji nie jest liczony, a gracze między sobą ustalają zasady gry. Nie ma tu słynnych rzutów za 3 punkty. Za trafienia z wewnątrz łuku przyznawany jest 1 punkt, a spoza łuku 2 punkty.
Koszykówka 3×3 wywodzi się bezpośrednio ze streetballu. Została jednak zmodyfikowana, aby spełniać wymagania sportu turniejowego. W 2007 roku FIBA (Międzynarodowa Federacja Koszykówki) stworzyła oficjalne zasady gry 3×3, które zostały przetestowane na Igrzyskach Olimpijskich Młodzieży w 2010 roku w Singapurze. Turniej okazał się dużym sukcesem, pokazując, że 3×3 ma potencjał jako widowiskowa i dynamiczna dyscyplina, która może przyciągnąć młodych zawodników i fanów. W 2015 roku ustanowiono zasady, które są tak naprawdę stosowane do dzisiaj.
Koszykówka 3×3 jest jedną z najnowszych konkurencji/dyscyplin olimpijskich, zadebiutowała na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2020 w Tokio, które ostatecznie zostały przełożone na 2021 r. Na tej olimpiadzie swój debiut miała również Polska reprezentacja koszykówki.
Po sukcesie na Igrzyskach Olimpijskich Młodzieży, FIBA zaczęła intensywnie rozwijać koszykówkę 3×3 poprzez organizację serii profesjonalnych turniejów, takich jak FIBA 3×3 World Tour oraz Mistrzostwa Świata 3×3, które zyskały międzynarodową popularność.
Rok temu w Lublinie odbyły się mistrzostwa Świata U23. W turnieju, który został umieszczony na placu zamkowym nie było wolnego miejsca co świadczy o popularności tego sportu w regionie. Warto nadmienić, iż Polska żeńska drużyna zdobyła srebro w Lublinie.
Dużym plusem gry 3×3 jest tempo meczów – drużyna ma tylko 10 minut, aby pokonać przeciwnika i pokazać się z jak najlepszej strony – chyba, że komuś wcześniej uda się zdobyć 21 punktów, to gra jest jeszcze krótsza. Intensywność gry zawodników jest cały czas na naprawdę wysokim poziomie, co powoduje, że takie mecze są dla widza ekscytujące i przyjemne do oglądania.
Czym tak naprawdę różni się gra 3×3 od tradycyjnej koszykówki?
Boisko
W tradycyjnej koszykówce są dwa kosze – w 3×3 mamy tylko jeden kosz, tak jak w streetballu, do którego trafiają obie drużyny. Ze względu na to, że mecz jest szybki, to i boisko jest zdecydowanie mniejsze. Przyjmuje się, że boisko powinno mieć szerokość 15 metrów i długość 11 metrów. Muszą być również wyznaczone dwie linie – jedna do rzutów wolnych (5,8 m), a druga do rzutów za dwa punkty (6,75 m). Pod koszem musi znajdować się tzw. półkole bez szarży.
Piłka
Rozgrywki męskie oraz damskie koszykówki 3×3 odbywają się przy użyciu identycznej piłki, posiadającej średnicę piłki koszykarskiej rozmiaru “6” (koszykówka “halowa damska”), o ciężarze piłki “nr 7” (koszykówka “halowa męska”)
Drużyna
Przede wszystkim jest mniej zawodników. Każda z drużyn ma po 3 osoby w swoim zespole oraz jedną rezerwową, która może się zmieniać podczas przerwy.
Czas i wygrana
Sam mecz trwa 10 minut, nie wliczając w to przerw i czasu na rzuty wolne. Po 10 minutach wygrywa drużyna z większą liczbą punktów, ale.. zwycięzca może zostać wyłoniony wcześniej! Wystarczy tylko, że jedna z drużyn przed ukończeniem 10 minut zdobędzie 21 punktów. A co w przypadku remisu? – wtedy mamy dogrywkę. Wygrywa ta drużyna, której szybciej uda się zdobyć 2 punkty, nieważne w jakim czasie.
Trener i sędziowie
Podczas trwania meczu trener nie może przebywać w obrębie boiska. Mecz jest sędziowany przez 1 lub 2 sędziów boiskowych, a także tzw. stolikowych. Warto dodać że trener nie może również udzielać rad w trakcie meczu 3×3, inaczej może drużyna zostać ukarana przewinieniem technicznym. W 3×3 nie ma trenera, to gracze podejmują wszystkie decyzje na parkiecie i mają tzw. wolność
Punkty
Nie ma słynnych rzutów za 3 punkty. Za trafienia przyznawany jest 1 lub 2 punkty w zależności skąd oddawany jest rzut – tak samo jak w streetballu. Za oddanie rzutu z wewnątrz łuku przyznawany jest 1 pkt, a spoza łuku 2 pkt.
Faule
Zdecydowaną różnicą 3×3 w stosunku do streetballu jest brutalność. W grze 3×3 nie ma mowy o faulach. Za każdy faul, do którego dochodzi podczas wykonywania rzutu, drużyna faulowana ma okazję wykonać jeden lub dwa rzuty wolne.
– 1 rzut wolny za faule popełnione wewnątrz łuku,
– 2 rzuty wolne za faule popełnione poza łukiem.
Drużyna faulowana może zyskać jeszcze jeden, dodatkowy rzut wolny jeśli podczas akcji rzutowej trafi piłką do kosza.
W grze 3×3 są jeszcze faule techniczne oraz niesportowe. Za popełnienie faulu technicznego, drużyna faulowana wykonuje 1 rzut wolny, a za faul niesportowy – 2 rzuty wolne.
Faule drużyny są sumowane i po przekroczeniu 6 fauli (7, 8 i 9 faul) karani są dwoma rzutami wolnymi drużyny przeciwnej, 10 oraz następne faule oznaczają również dwa rzuty wolne, ale także uzyskanie piłki.
Źródła:
New York City, NY Basketball Court: Rucker Park – Courts of the World
http://3×3.com.pl/przepisy.php
http://www.streetballpolska.pl/przepisy/